چگونه فرزندان خود را در ترکیه آماده تحصیل کنیم
یکی از دغدغه های ذهنی والدین در زمان مهاجرت، چگونگی آغاز یا ادامه تحصیل فرزندان در کشور مقصد است. این موضوع میتواند برای هر یک از ما و در زمان مهاجرت، چالشی مهم تلقی شود. اینکه فرزند دلبند ما در چه شرایطی قرار خواهد گرفت؟ موضوع زبان چه خواهد شد؟ هزینهها چطور محاسبه می شود؟ قوانین و مقررات ویژه آن کشور چیست؟ اکنون که خانه مورد نظر خود را در ترکیه خریداری کرده و به این کشور نقل مکان نموده ایم، تکلیف آموزش فرزندان چه می شود؟
پیش تر هم درباره موضوع آموزش و تحصیل، مقاله ای منتشر کرده بودیم که میتوانید در لینک زیر به آنها نگاهی بی اندازید:
مقایسه شرایط تحصیل بین ترکیه و ایران
در این مطلب، قصد داریم نکات مرتبط با تحصیل در کشور ترکیه را با اطلاعاتی جدیدتر توضیح دهیم. لطفاً در ادامه، همراه ما باشید.
سیستم آموزشی ترکیه
سیستم آموزشی در ترکیه به طور کلی و با توجه به قانون اصول آموزش ملی شماره 1739، به دو دسته آموزش رسمی و غیررسمی طبقه بندی میشود. لازم به ذکر است که این نام گذاری با توجه به فرهنگ ترکیه ممکن است برای ما ایرانیان کمی عجیب به نظر برسد. در واقع استفاده از عنوان غیر رسمی، به معنای نداشتن اعتبار این نوع آموزش نیست.
• آموزش رسمی ترکیه در واقع همان سیستم شناخته شده در سایر نظام های آموزشی در دنیا است که به آموزش و پرورش گروههای سنی یکسان میپردازد و متشکل از دوره های مقدماتی، ابتدایی و متوسطه است.
• آموزش غیر رسمی، مربوط به دوره پیش دبستانی است که میتواند توسط انواع مؤسسات و نهادها برگزار شود. مانند مهدکودک های خصوصی، آتلیه های آموزشی و ورزشی و…
تحصیل در مدارس ترکیه
مدارس دولتی در ترکیه به تعداد زیادی در محله های مختلف از شهرهای این کشور وجود دارد و کلاسها به صورت مختلط برگزار می شود. دوازده سال تحصیل در مدارس ترکیه برای شهروندان این کشور اجباری بوده و از سن پنج سالگی آغاز می شود. چنانچه شهروند ترکیه نیستید جهت تحصیل در مدارس ترکیه باید حتماً دارای مجوز اقامت این کشور باشید.
تحصیلات اجباری در ترکیه شامل آموزش پایه از ابتدایی تا راهنمایی به مدت 8 سال و آموزش متوسطه یا دبیرستان با طول دوره 4 سال می باشد. تحصیل در مدارس دولتی ترکیه رایگان است که در نهایت به هر محصلی که تحصیلات خود را به پایان برساند، مدرک دیپلم متوسطه اعطا خواهد شد که بعد از آن میتوان برای تحصیل در دانشگاهها اقدام نمود. تحصیل در مدارس ترکیه به زبان ترکی بوده که البته زبان دوم آموزش در مدرسه های دولتی ترکیه انگلیسی میباشد که از کلاس دوم ابتدایی فراگیری آن شروع میشود.
تقویم آموزشی در ترکیه از اواسط ماه سپتامبر آغاز شده و تا اوایل ماه ژوئن ادامه خواهد داشت. سه ماه تابستان مانند ایران تعطیل است و دو هفته تعطیلات زمستانی نیز بین ماه های ژانویه و فوریه وجود دارد.
دوره ها و مقاطع تحصیلی در ترکیه
طول دوره آموزش در کشور ترکیه براساس فرمول ۴ + ۴ + ۴ است. بدین معنا که هر مقطع تحصیلی آن شامل ۴ سال و مجموعاً ۱۲ سال در نظر گرفته می شود. کودکانی که سن تمام شده آنها به ۶۹ ماه رسیده باشد میتوانند تحصیل در ترکیه را آغاز نمایند. البته حداقل سن ۶۶ تا ۶۸ ماه نیز با اجازه پدر و مادر، میتواند برای آغاز تحصیل، مجاز شناخته شود. بنابر درخواست والدین، این سن میتواند به ۶۹ تا ۷۱ ماه هم افزایش یابد.
• دوره پیش دبستانی (Anaokulu)
دوره پیش دبستانی برای آمادگی کودکان سه تا پنج سال جهت مهارت های یادگیری قبل از مدرسه بوده که اجباری نیست. برای تحصیل در مدارس پیش دبستانی دولتی ترکیه در صورت داشتن کیملیک یا کارت اقامت هزینه ای پرداخت نخواهید کرد.
• دوره دبستان (İlköğretim)
گذراندن دوره دبستان برای کودکان 5-6 سال به مدت 4 سال اجباری می باشد. قبل از شروع این مقطع، یک دوره 3 ماهه برای آشنایی و آمادگی هر چه بیشتر کودکان با محیط های آموزشی برگزار می شود. لازم به ذکر است که دوره خصوصی پیش دبستانی در سه بازه زمانی تمام وقت، نیمه وقت و یا براساس درخواست والدین میتواند متفاوت باشد. حداقل شهریه از 3500 لیر برای هر ماه شروع می شود. محل سکونت شما در مناطق مختلف استانبول ممکن است در روند قیمت گذاری، تاثیرگذار باشد.
• دوره راهنمایی (Ortaökul ve Ortaöğretim)
این دوره که سالهای پنجم تا هشتم تحصیل را شامل میشود از مدرسههای عمومی، فنی و حرفهای تشکیل شده که امکان تدریس دروس انتخابی را فراهم نموده است و دانش آموزان میتوانند علاوه بر دروس ارائه شده در این مقطع، در دروس مورد نظر در زمینههای دلخواهشان هم آموزش ببینند.
• دوره دبیرستان (Lise)
گذراندن مقطع دبیرستان جهت اخذ مدرک دیپلم الزامی است و دانش آموزان از سن 14 تا 18 سالگی در آن ثبت نام می کنند. از کلیه دانش آموزانی که 8 سال تحصیلات ابتدایی و راهنمایی را گذرانده اند، آزمون ورودی دبیرستان برگزار شده و با توجه به نمره اخذ شده میتوانند به هر یک از دبیرستان های عمومی یا فنی و حرفهای بروند.
مدارس خصوصی و بینالمللی در ترکیه
آموزش در مدارس دولتی و بینالمللی ترکیه هر چند از برنامه درسی ملی این کشور پیروی میکند ولی از نظر کیفیت آموزشی در سطح بالاتر و با کیفیت تری قرار دارد و اکثر مدارس خصوصی برای ثبت نام و ورود دانش آموزان آزمون ورودی برگزار می کنند.
شهریه تحصیل در مدارس غیر دولتی ترکیه در حال حاضر سالانه حداقل از 60 هزار لیر شروع میشود که شمال هزینه خوراک و حمل و نقل نیست.
در صورت تمایل به تحصیل در مدارس خصوصی، آموزش علاوه بر ترکی، به زبان انگلیسی و در مدارس بینالمللی ترکیه به زبانهای دیگر از جمله فرانسوی، آلمانی و… انجام میگیرد. روش آموزش در این مدارس برگرفته از سیستم آموزشی کمبریج است.
در صورت تحصیل در مدارس بینالمللی، پس از پایان دوره تحصیلات و اخذ مدرک معتبر بینالمللی، شانس اخذ پذیرش از دانشگاههای اروپایی افزایش می یابد.
نحوه ثبت نام در مدارس ترکیه برای ایرانیان
برای ثبت نام در مدارس ترکیه در صورتی که اقامت ترکیه را داشته باشید لازم است حتماً آخرین کارنامه و پرونده تحصیلی توسط آموزش و پرورش در ایران به تأیید برسد و توسط دارالترجمه رسمی، ترجمه شده باشد. مهر تایید وزارت امور خارجه، وزارت دادگستری و سفارت ترکیه در ایران نیز لازم است. در مرحله بعد باید برای معادل سازی به آموزش و پرورش محل اقامت شما در ترکیه تحویل داده شود.
شاید خالی از لطف نباشد که در اینجا، نام برخی از مدرسهها و مراکز آموزشی ترکیه را صرفا برای آگاهی و آشنایی شما، درج کنیم. میتوانید با جستجوی این نام ها در اینترنت، اطلاعات مفیدی به دست آورید:
مرکزهای آموزشی مشهور دارای مقطع ابتدایی و راهنمایی:
Istanbul International Community School (IICS)
The British International School Istanbul (BISI)
Lycée Français Pierre Loti d’Istanbul
Koç School Kindergarten
MEF International School
دبیرستان های مشهور ترکیه:
Cağaloğlu Anatolian High School (Turkish: Cağaloğlu Anadolu Lisesi)
Galatasaray High School (Turkish: Galatasaray Lisesi)
Nişantaşı Anatolian High School (Turkish: Nişantaşı Anadolu Lisesi)
Koç School (Turkish: Koç Okulu)
همانطور که اشاره کردیم، موارد فوق، تنها برای نمونه ذکر شده اند. تعداد این مراکز آموزشی در سراسر ترکیه به ویژه شهرهای بزرگ این کشور، بسیار زیاد است و بررسی هر یک از آنها نیازمند صرف زمان و دقت است.
در این نوشتار به طور خلاصه تلاش کردیم که شما را با روند کلی آموزش و پرورش در ترکیه آشنا کنیم. همانطور که مشاهده کردید، این روند از نظر شکلی تا حدود بسیاری با آنچه در ایران انجام می شود، شباهت دارد. لیکن از نظر کیفی میتوان آن را بهتر ارزیابی کرد به ویژه در بخش مدرسههای بین المللی. امیدواریم که اطلاعات ارائه شده بتواند پاسخگوی برخی از پرسش های شما در مورد تحصیل فرزندانتان در کشور ترکیه باشد.